Op naar een Nationaal Akkoord Amateurkunst
In november 2022 bepleitte de staatssecretaris voor cultuur in haar ‘Meerjarenbrief 2023-2025' een Nationaal Akkoord Amateurkunst. Een waardevolle stap voor de sector. Ze zegt in haar brief: “Ik investeer in de sectorontwikkeling en -vernieuwing van amateurkunst. Ruim zeven miljoen mensen doen aan amateurkunst. Tegelijk blijken voorzieningen voor amateurs kwetsbaar. Ik zet in op een Nationaal Akkoord Amateurkunst met afspraken tussen OCW, IPO en VNG over een structurele, samenhangende aanpak van de ondersteuning van amateurkunstgroepen.”
In aanloop naar het Nationaal Akkoord zijn er gelden beschikbaar gesteld vanuit de Rijksoverheid. Kunstloc Brabant is de provinciale organisatie die in 2022 en 2023 deze gelden heeft beheert. Lees hieronder meer over de resultaten hiervan.
2022 – 2023: Versterken van amateurkunstgroepen in Brabant
Het ministerie van OCW heeft voor 2022 – 2023 ruim 1,5 miljoen beschikbaar gesteld voor herstelsteun aan verenigingen en andere verbanden in de amateurkunst. Kunstloc Brabant heeft ingezet op de bevordering van de zichtbaarheid van aanbod en ondersteuningsmogelijkheden. Daarnaast hebben we het netwerk van ondersteuners een boost gegeven, aandacht gevraagd voor het belang van ondersteuning en gezamenlijk het imago van amateurkunst opgepoetst. Hiermee hebben we een start gemaakt met het revitaliseren van de amateurkunst in Brabant.
Maar wat hebben we nu concreet gedaan? We hebben lokale bijeenkomsten, workshops, creatieve sessies met ondersteuners georganiseerd en een campagne opgezet.
1. Lokale bijeenkomsten
We hebben ervoor gekozen, in samenspraak met ondersteuners van verschillende gemeenten, bijeenkomsten te organiseren waar in de amateurkunstsector in de breedte welkom was. De inhoud werd door de ondersteuners zelf bepaald. De vraag was hierbij: “Wat wil je aanbieden, met welk doel en wat voor vervolg kunnen zijn hieraan koppelen.” In maart werd de eerste bijeenkomst georganiseerd die bestond uit een gratis diner en een interactieve theatervoorstelling van Durven & Doen over vrijwilligerswerving gevolgd door een nazit om de ervaringen te bespreken. Enkele beleidsmedewerkers van andere gemeenten waren hierbij aanwezig. Zij waren zo enthousiast dat dit de blauwdruk werd voor vrijwel alle andere bijeenkomsten. Het oorspronkelijke doel was zes samenkomsten en dit zijn er uiteindelijk 10 geworden.
Veel gemeenten hebben deze bijeenkomst aangegrepen om een traject te starten om de lokale ondersteuning van amateurkunst te onderzoeken of meer informatie te geven over nieuwe cultuurnota’s, subsidietrajecten of andere plannen. Doordat het hele veld werd uitgenodigd was het voor de ondersteuners mogelijk om meer grip te krijgen op het amateurkunstveld in hun gemeente en hoe zij hun veld het beste kunnen blijven ondersteunen. Daarnaast is Kunstloc ook voor individuele amateurkunstorganisaties zichtbaarder geworden. In totaal zijn er 527 aanwezigen bij de bijeenkomsten geweest wat neerkomt op ongeveer 250 tot 300 verenigingen.
2. Creatieve sessies voor het provinciale ondersteuningsnetwerk
In samenwerking met FutureConsult hebben we in 2023 twee creatieve sessies georganiseerd. Deze stonden in het teken van het versterken van het netwerk, elkaar leren kennen en het delen van kennis, pijnpunten en best practices. Het uiteindelijke doel was om tot een gezamenlijke toekomstagenda te komen over hoe de amateurkunstsector te herstellen. Het resultaat van deze sessies zijn drie ambities waar Kunstloc en de betrokken gemeenten zich op gaan richten de komende periode.
Ambitie 1 | vanuit samenwerking met het sociaal domein drempels voor cultuurdeelname verlagen.
Ambitie 2 | versimpeling, vernieuwing en ondersteuning van subsidieaanvragen in een divers veld.
Ambitie 3 | nieuwe en andere doelgroepen bereiken.
Deze drie ambities zijn gebaseerd op de actuele ontwikkelingen die spelen in de wereld van de kunst en cultuur en die specifiek impact hebben op het gehele veld van de amateurkunst. De demografische ontwikkelingen, zoals vergrijzing en de diversiteit in achtergrond van veel mensen in Nederland, heeft impact op hoe het veld zich staande kan houden in een veranderende samenleving. De toename van polarisatie, eenzaamheid en individualisering hebben invloed op hoe mensen zich in het veld tot en met elkaar verhouden. Daarnaast zien we economische veranderingen, die impact hebben op zowel betaalbaarheid als toegankelijkheid van amateurkunst. FutureConsult heeft een aantal adviezen geformuleerd die per ambitie in te zetten zijn zowel voor Kunstloc als vanuit de gemeenten. Wil je het hele rapport van FutureConsult ontvangen, mail dan één van onze collega’s van cultuurparticipatie.
3. Campagne amateurkunstondersteuning
De bureaulegger ‘Zo kan het ook!’ bestaat uit 12 artikelen over bijzondere initiatieven in Brabant. Zij geven delen hun kennis via deze artikelen, geven tips en laten zien dat amateurkunst niet alleen de voor de hand liggende fanfares en muzieklessen zijn maar ook nieuwe initiatieven die werken met het sociaal domein, werken aan inclusie en dragen bij aan de gezondheid van hun deelnemers. We publiceren de artikelen ook online. Mocht je de bureaulegger willen ontvangen, neem dan contact op met één van de collega's van cultuurparticipatie.
Naast een fysiek product hebben we er ook voor gekozen om een mini-documentaire te maken in samenwerking met FilmMoment. Zij hadden scherp voor ogen welke kwestie we in beeld wilden hebben, namelijk de liefde vanuit de amateurkunstondersteuner voor hun organisatie en kunst. We kozen voor een drieluik waarin we ook een divers beeld uit verschillende disciplines, locaties en afkomsten wilden tonen. Het eindresultaat is een mooie film waarin de liefde van de personages voor hun kunst heel duidelijk in beeld is gebracht. Kijk hier de documentaire “De helden van de amateurkunst”.
Meer weten
Wil je meer weten over de achtergrond van de herstelsteun? LKCA heeft een kennispagina ingericht over de kaders en budgetten. Daar lees je ook de plannen van andere provincies en de landelijke koepels en bonden. Bekijk dus ook waar je op het gebied van je discipline (muziek, theater, dans, etc.) aan zou kunnen haken.
Als provinciale uitvoeringsorganisatie wil Kunstloc ervoor zorgen dat iedereen in Brabant kan meedoen aan cultuur. Wij werken aan het vergroten van de toegankelijkheid van amateurkunst en aan het versterken van de sector. Wij doen dit door de lokale adviseurs te ondersteunen en door gemeenten te adviseren over hun cultuurbeleid.
Heb je als gemeente of lokale adviseur interesse om in jouw gemeente een bijeenkomst te organiseren?
Laat het ons weten.
